Per 30 november 2023 wordt het ook voor reizigers met een Israëlisch paspoort mogelijk om zonder visum naar Amerika te reizen. Ondanks de obstakels op het gebied van wederzijdse visumvrije toelating hebben de Verenigde Staten de bezwaren tegen toetreding van Israël tot het Visa Waiver Program laten varen. Wel moeten Israëliërs voor hun reis naar Amerika een ESTA aanvragen.

Toetreding tot het Visa Waiver Program

De toelating van Israël volgt op de stappen die het land eerder heeft gezet in de hoop op toetreding tot het ESTA programma van Amerika. Een belangrijke voorwaarde voor toetreding tot het Visa Waiver Program (VWP) is wederzijdse visumvrije toelating, wat betekent dat reizigers uit de Verenigde Staten ook zonder visum naar de aangesloten landen moeten kunnen reizen. Voorheen was het voor reizigers met een Amerikaans paspoort en (met name) een Palestijnse achtergrond in de praktijk echter vaak onmogelijk om door of naar Israël te reizen.

Eerder werd door Israël dus niet aan deze voorwaarde voldaan. Het Amerikaanse Department of Homeland Security is er na een proefproject aan de Israëlische grens nu echter voldoende van overtuigd geraakt dat er wel aan deze voorwaarde voldaan wordt. Sinds afgelopen juli zouden al vele tienduizenden Amerikaanse reizigers, al dan niet met Palestijnse achtergrond, zonder visum toegelaten zijn tot Israël. Wel moeten Amerikanen die over land naar de Westelijke Jordaanoever willen reizen in Israël aankomen op een vliegveld van waaruit het is toegestaan om over land verder te reizen.

Ook diplomatieke overwegingen spelen een rol

Achter de schermen spelen echter ook andere actuele diplomatieke overwegingen op het gebied van veiligheid en internationale samenwerking in het Midden-Oosten een rol in de toelating van Israël tot het VWP. Onder andere om deze reden is de nu bereikte overeenkomst niet alleen in Amerika en Israël, maar ook daarbuiten niet onomstreden.

Wat betekent de toetreding voor Israëliërs?

De toetreding van Israël tot het VWP betekent dat Israëlische reizigers met een geldig biometrisch paspoort de mogelijkheid zullen hebben om zonder visum naar de VS te reizen. Wel dienen deze reizigers een andere reistoestemming aan te vragen: het ESTA Amerika. Om deze reistoestemming aan te vragen, moeten zij voldoen aan de voorwaarden van het ESTA. Met het ESTA mag men voor verschillende reisdoelen naar Amerika reizen, zoals een vakantie, zakenreis of overstap. Het ESTA is in totaal 2 jaar geldig en staat in die periode meerdere verblijven in de Verenigde Staten toe. De toegestane duur van ieder verblijf met een ESTA bedraagt 90 dagen.

Het ESTA is, in tegenstelling tot een visum voor Amerika, eenvoudig en snel online aan te vragen. Er is dus geen afspraak bij een consulaat of ambassade van Amerika nodig. Omdat een visumaanvraag voor Amerika vanuit Israël op locatie moet worden ingediend en vanwege de grote drukte daar, bedraagt de wachttijd voor het verkrijgen van een visum nog altijd meerdere maanden.

ESTA aanvraag: biometrisch paspoort nodig

Een ESTA aanvraag kan alleen worden ingediend met een biometrisch paspoort. Biometrische paspoorten bevatten een chip met informatie over de houder, zoals de pasfoto en identiteitsgegevens. Israëlische reizigers die in het bezit zijn van een geldig biometrisch paspoort en die daarnaast voldoen aan de overige voorwaarden van het ESTA, kunnen met ingang van 30 november eenvoudig online een ESTA aanvragen.

Israëliërs zonder biometrisch paspoort zullen dus ook na 30 november nog een visum moeten aanvragen, wat aanzienlijk meer inspanning vergt en hogere kosten met zich meebrengt dan het aanvragen van een ESTA. De verwachting is dan ook dat er een run zal ontstaan op het Israëlische systeem voor het aanvragen van biometrische paspoorten, dat nu al kampt met capaciteitsproblemen. Door deze capaciteitsproblemen zullen niet alle Israëlische reizigers voor 30 november een nieuw, biometrisch paspoort kunnen verkrijgen. Zij zullen voor een reis naar Amerika vooralsnog een visum moeten aanvragen.