Australië heeft sinds het begin van de oorlog in Israël en Palestina visa verstrekt aan meer dan 800 Palestijnen en 1700 Israëliërs die het oorlogsgeweld proberen te ontvluchten. Het gaat om gewone bezoekersvisa voor Australië en het betreft dan ook niet specifiek een humanitaire actie. Wel roept de actie vragen op omtrent de eventuele veiligheidsrisico’s.
Grote hoeveelheid visumaanvragen uit het Midden-Oosten
Australië ontvangt momenteel een grote hoeveelheid visumaanvragen uit het Midden-Oosten. Dit is een direct gevolg van de recente escalatie van het conflict tussen Israël en Hamas, dat al veel mensenlevens heeft geëist. Om aan de oorlog te ontsnappen, zoeken veel Palestijnen en Israëliërs een tijdelijke toevlucht in Australië. Sinds het begin van de oorlog hebben in totaal al 860 Palestijnen en bijna 1800 Israëliërs een visum voor Australië toegekend gekregen. Het is echter onbekend hoeveel van de Palestijnen ook al daadwerkelijk naar Australië zijn gereisd. Het verlaten van de Gazastrook is op dit moment namelijk niet eenvoudig en ook een geldig visum helpt mensen in veel gevallen niet verder.
De visumaanvragen uit Israël en Palestina zijn officieel geen asielaanvragen, maar voornamelijk aanvragen voor een tijdelijk bezoekersvisum (subclass 600). Dit is het visum dat ook gebruikt wordt door reizigers die Australië voor een vakantie of zakenreis willen bezoeken. Het staat een verblijf van maximaal 12 aaneengesloten maanden toe. Vanwege de oorlog kwamen er vanuit Israël en Palestina uitzonderlijk veel aanvragen voor dit visum voor Australië binnen. Een opvallend grote hoeveelheid van deze aanvragen werd goedgekeurd. Dat er zo veel visa zijn verstrekt, roept in Australië vragen op over de controle van de aanvragen. Dit heeft zelfs tot politieke discussies geleid.
Australië’s strenge immigratiebeleid
Australië staat internationaal bekend om zijn strenge immigratiebeleid. Visumaanvragen voor Australië worden altijd grondig gecontroleerd en er worden weinig uitzonderingen gemaakt op de geldende regelgeving. Dit werd onder andere in 2022 nogmaals voor iedereen duidelijk toen de wereldberoemde tennisser Novak Djokovic het land niet mocht inreizen, omdat hij niet voldeed aan de geldende coronaregels. Bovendien wordt het land door een aantal mensenrechtenorganisaties bekritiseerd vanwege de strenge behandeling van immigranten die in het verleden probeerden Australië te bereiken zonder geldige reistoestemming.
Australië zet zich echter ook in voor humanitaire doeleinden en mensen in nood. Zo probeert het land momenteel mensen te helpen om het oorlogsgebied in Gaza te verlaten via het Australische consulaat in Caïro. Deze hulp is vooral gericht op Australiërs die zich in het gebied bevinden, personen met een geldige Australische verblijfsvergunning en mensen met een geldig visum voor Australië, zoals de 860 Palestijnen die in de afgelopen maanden een visum hebben ontvangen.
Kritiek op de visumprocedure
De oppositie in Australië heeft in de afgelopen weken vragen geuit met betrekking tot de manier waarop Australische visa aan Palestijnen worden verstrekt. Er wordt openlijk getwijfeld of de inspectie en veiligheidscontroles van de aanvragen grondig genoeg zijn geweest. Volgens de oppositie zouden Palestijnen die het oorlogsgebied ontvluchten namelijk een potentieel veiligheidsrisico kunnen vormen voor Australië. Bovendien verwijt de oppositie de Australische overheid ervan onvoldoende transparant te zijn geweest omtrent de hoeveelheid verstrekte visa en op basis van welke procedures dit is gebeurd.
De Australische regering heeft op deze kritiekpunten gereageerd en stelt dat alle visumaanvragen grondig en volgens de geldende richtlijnen zijn gecontroleerd. Om humanitaire redenen zouden aanvragen vanuit oorlogsgebieden wellicht voorrang hebben gekregen op gewone visumaanvragen, maar dat betekent niet dat visa zonder grondige inspectie zijn verstrekt. De Australische minister van Binnenlandse Zaken, Clare O’Neil, benadrukt dat de nationale veiligheid de hoogste prioriteit heeft en verwijt de oppositie ervan de oorlog te misbruiken voor politieke doeleinden.
Voorwaarden van het tijdelijke bezoekersvisum
Het bezoekersvisum van de subcategorie 600 is geschikt voor reizigers die maximaal 1 jaar in Australië willen verblijven. Het is met het visum niet toegestaan om in Australië te werken of een studie te volgen die meer dan 3 maanden duurt. De mogelijkheden om de toegestane verblijfsduur te verlengen zijn beperkt, maar bestaan wel voor personen die om veiligheidsredenen niet terug kunnen reizen naar hun land van herkomst. Ook gelden houders van een bezoekersvisum niet als Australische inwoners. Zij hebben dus geen recht op de voorzieningen van de verzorgingsstaat.
Reizigers uit een aantal landen in en buiten Europa kunnen in plaats van het bezoekersvisum (subclass 600) ook een eVisitor visum (subclass 651) aanvragen. De visumvoorwaarden zijn vergelijkbaar, maar het aanvragen van een eVisitor visum is eenvoudiger en sneller. Bovendien zijn de kosten van een eVisitor visum Australië lager dan de kosten van een gewoon bezoekersvisum.